Locatie: Kerkplein 11, Haastrecht
Haastrecht heeft een beschermd dorpsgezicht.
Ook de panden rondom het Kerkplein maken er deel van uit. Eén ervan is het fraai gedecoreerde brandweer- of spuithuisje, dat tussen 1790 en 1800 is gebouwd. Dit huisje in Lodewijk XVI-stijl diende in de 19e eeuw als bergplaats voor de brandspuiten. Na gebruik werden de lederen slangen te drogen gehangen in de naastgelegen kerktoren.
Het brandspuithuisje laat fraai enkele van de ornamenten zien die typisch waren voor tegen de eeuwwisseling van 1800. In de krans bevindt zich het gemeentewapen van Haastrecht. Het huisje is voorzien van een rijk gesneden ingangspartij. Naast de Lodewijk XVI-elementen kan al glimp van de aanstaande bouwstijl Empire opgevangen worden, zoals het typische geknoopte lint, de bladkrans en bladfestoen, de gekruiste takken en de draperieën.
Rechts van het brandspuithuisje staat het zogeheten oude schoolhuis uit 1671. Deze Franstalige kostschool werd in 1767 aanzienlijke uitgebreid. Naast het schoolmeestergezin moest het plaats bieden aan 5 à 6 kostschoolkinderen. Daarom kwam er naast het huis met de klokgevel een gebouw, waarvan de daklijn een in- en uitgezwenkt beloop laat zien. Dit is karakteristiek voor de 18e eeuw. Marcellus Bisdom van Vliet heeft deze school bezocht rond 1810-1820. Marcellus is de bouwheer van het huidige museum Paulina Bisdom van Vliet aan de Hoogstraat 166. Ook de bekende waterbouwkundige Jan Blanken (1755-1838) heeft deze Franse school bezocht.
Bekend is verder dat burgemeester en waarsluiden (zo heette vroeger de lokale ambtenaar) in 1763 een advertentie voor een nieuwe schoolmeester plaatsten. Dat werd Nicolaas den Bliek, geprezen om zijn fraaie handschrift en ‘de bekwaamheyd van zyne huysvrouwe’. In 1812 en 1816 kwamen nog maar een paar kinderen naar deze school. Een aantal jaren later is de school waarschijnlijk gesloten.
