Struikelsteen Cornelis Engelse

Locatie: IJsseldijk 338-340, Krimpen aan den IJssel

Cornelis Albertus Pieter Engelse was directeur van het Elektriciteitsbedrijf Capelle-Krimpen. De heer Engelse was belijdend lid van de Nederlandse Hervormde kerk.
Maar omdat hij een Joodse moeder had, was hij daardoor volgens de nazi’s Joods. Hoewel in 1941 de verplichting bestond je te laten registreren als Jood, en dus een ster te dragen, weigerde hij dat.

Een plaatsgenoot verraadde hem. Engelse werd op 3 maart 1942 gearresteerd en veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf in het Oranjehotel in Scheveningen.

Na afloop van die periode kreeg zijn vrouw het bericht dat een longontsteking hem fataal was geworden… In werkelijkheid was Engelse doorgestuurd naar het concentratiekamp Mauthausen II (Gusen). Op 31 oktober 1942 kwam hij hier om het leven. Cornelis Engelse werd 50 jaar.

Podcasts

De Historische Kring Krimpen heeft een serie podcasts gemaakt over Joodse Krimpenaren.

De eerste gaat over de heer Engelse en is via deze link te beluisteren.
Op 11 november 2020 werd een struikelsteen voor het voormalige huis van de familie Engelse gelegd, één van de zes struikelstenen, die die dag in Krimpen aan den IJssel werden geplaatst. Struikelstenen. Stolpersteine - op zijn Duits -  zijn keisteentjes met een messing bovenlaag waarop de gegevens staan vermeld van burgers, die door de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gebracht. De voorbijganger staat zo even stil bij de naam, geboortejaar, datum van wegvoering, datum van overlijden, de naam van het kamp waar het slachtoffer is overleden of de plaats waar hij of zij is omgebracht.

Met de legging van de struikelstenen herinneren en herdenken we de slachtoffers keer op keer, generatie op generatie.

De struikelstenen in Krimpen aan den IJssel zijn te volgen via een uitgezette wandeling.

Initiatief van Gunter Damnig

De Duitse kunstenaar Gunter Damnig heeft de struikelstenen bedacht en ontworpen. In alle Europese landen zijn deze stenen te vinden als monument. In Europa liggen inmiddels meer dan 75.000 struikelstenen. Zij staan symbool voor de mensen, die door de nazi’s verdreven, afgevoerd of vermoord zijn. Zij herinneren aan de Joden, Sinti en Roma. Maar ook aan gevangenen, dienstweigeraars, homoseksuelen, Jehova’s getuigen en gehandicapten. Ook inwoners van Krimpen aan de IJssel zijn op deze manier omgekomen.

Hoe Gunter Demnig aan de naam Stolpersteine is gekomen weet hij zelf niet meer, maar hij citeert met instemming van een scholier: “Man fällt nicht über die Stolpersteine, du stolperst mit dem Kopf und dem Herzen.” Men valt niet over de struikelstenen, je struikelt met je hoofd en je hart. De eerste Stolpersteine in Nederland verschenen in 2007, in Borne.

Een huis vol herinneringen

Bij de opheffing van de werf Otto in 1910 werden ook het ‘huis met de erker’ en dertien arbeiderswoningen te koop aangeboden. De werf kwam in het bezit van Handelsmij Siderius en bleef min of meer braak liggen tot in 1940 Van Duijvendijk het in gebruik nam. Het ‘huis met erker’ werd in deze periode in gebruik genomen door het Electriciteitsbedrijf Capelle Krimpen (E.C.K.). Als kantoor en ook als woonhuis voor de directeur. Cornelis Albertus Pieter Engelse (1892-1942) was directeur van het elektriciteitsbedrijf en woonde ook in het huis. In de podcast ‘Krimpen als van ouds’ vertelt zijn kleindochter, mevrouw Hilga Schuurbiers (die dan voor de eerste keer in het huis is) over de familieherinneringen. Ook in een artikel uit Van Yssel tot IJssel van de Historische Kring Krimpen, zomer 2021, staat de geschiedenis van dit huis beschreven.