Oude Raadhuis

Locatie: Raadhuisplein 5, Lekkerkerk

Het oude raadhuis is gebouwd in 1879. Het diende meerdere doelen: postkantoor, directeurswoning en raadhuis. Beide ingangen waren toen aan de westzijde aan de Lange Stoep. Vanaf 1911-1912 werd bijna het gehele gebouw gebruikt als raadhuis.

Officiële ontvangsten vonden hier plaats, zoals bijvoorbeeld het verwelkomen van Sinterklaas in 1967. Na een grotendeels interne verbouwing in 1938 kreeg het gebouw zijn huidige afmetingen, doordat er links een stuk werd aangebouwd. De ingang kwam toen aan het Raadhuisplein.

In de aangebouwde vleugel waren de conciërgewoning, brandweerkazerne en arrestantencellen ondergebracht. Ook deze ruimten werden in 1957-1958 bij de secretarie gevoegd waarbij het gebouw zijn huidige uiterlijk kreeg.

Elkaar ontmoeten

In 1933 is het pand uitgebreid met een dorpshuis en zalencentrum en bekend geworden onder de naam Amicitia. Op deze centrale plek in het dorp komen verenigingen samen, ontmoeten mensen elkaar en bruist het bij feesten, concerten en evenementen. Sinds 1990 heeft het gebouw een culturele en horecabestemming. Toen de uitbater het pand een aantal jaren geleden wilde verkopen, vroeg men zich in Lekkerkerk af “Wat gaat er gebeuren met deze plek die zó belangrijk is voor de sociale samenhang in Lekkerkerk?”

Om te zorgen dat Amicitia behouden bleef voor het dorp, is Stichting Dorpshuis Lekkerkerk opgericht met de missie: het gebouw Amicitia moet blijven bestaan als plek voor ontmoeting, verenigingsleven en levendigheid. Bij onder andere de jaarlijkse Ronde van Lekkerkerk op Hemelvaartsdag ondervinden toeschouwers en deelnemers dat aan den lijve. Voor wie meer wil weten, klik dan op deze link. En op deze.

Monument oud-burgemeester C.G. Roos

Aan de zijgevel van het voormalige raadhuis, hoek Raadhuisplein - Lange Stoep hangt een bronzen plaquette met in reliëf het silhouet van oud-burgemeester Roos. De tekst op de plaquette luidt:

Burgemeester C.G. Roos     1928 – 1938

Weduwe mevrouw E. Roos-Evers onthulde het monument op 23 februari 1952. Beeldhouwer C. van Kralingen maakte de bronzen gedenkplaat van 60 cm breed en 50 cm hoog. Tijdens de onthulling plaatste burgemeester Van der Willigen een prachtige krans namens het gemeentebestuur. Nog elk jaar wordt tijdens de dodenherdenking op 4 mei bij de plaquette kransen gelegd.

Het monument is opgericht ter nagedachtenis aan oud-burgemeester C.G. Roos die tijdens de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp omkwam. Hij was van 1928 tot 1938 burgemeester van de gemeente Lekkerkerk. Roos speelde onder meer een hoofdrol in de Commissie Weg en Brug, een intercommunale commissie die een betere ontsluiting van de Krimpenerwaard nastreefde. Ook toen hij zijn burgemeestersambt neer moest leggen bij zijn verkiezing tot lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland bleef hij actief op dit terrein.Voor de volksgezondheid heeft hij veel betekend. Hij was betrokken bij de oprichting van de schoolartsendienst en tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij secretaris-generaal van de Algemene Nederlandse Vereniging Het Groene Kruis.
In deze functie kwam hij voortdurend in conflict met de Duitse bezetter en vermoedelijk is hij door deze tegenwerking op 23 april 1943, tijdens de razzia in Lekkerkerk, samen met vier andere inwoners opgepakt en als enige van de vijf niet teruggekomen.

Via kamp Vught en Oranienburg bij Berlijn is hij op 25 februari 1945 op transport gesteld, maar niet bekend is waarheen. Op aandringen van zijn opvolger burgemeester Van der Willigen zijn een administratieve overlijdensdatum en -plaats vastgesteld, zodat zijn weduwe een pensioenuitkering kon krijgen. De vastgestelde datum en plaats zijn 31 mei 1945 te Bergen-Belsen. Dat deze gegevens fictief blijkt uit het feit dat het concentratiekamp Bergen-Belsen op 15 april 1945 door Engelse troepen is bevrijd en kort daarna met de grond is gelijkgemaakt.

Wetenswaardigheden

Burgemeester Roos werd 5 maart 1886 in Ouderkerk aan den IJssel geboren. Na zijn studie werd hij onderwijzer in Vlaardingen. En daar al gauw wethouder van onderwijs. Op 2 juli 1928 werd hij met veel feestelijkheden als burgemeester van Lekkerkerk ingehaald.

Kenmerkend voor hem was dat hij dagelijks, samen met wethouder Van der Wouden, door het dorp wandelde. Daardoor had hij veel contact met de bevolking. Ook zijn vrouw stond altijd iedereen vriendelijk te woord.

(foto: installatie burgemeester Roos)

Werkverschaffing

Roos begon in de crisistijd waarin veel mensen werkloos werden. Hij ontwikkelde al snel grote werkverschaffingsprojecten waar het dorp nu nog steeds profijt van heeft. Te denken valt aan de verbreding van de Tiendwegen en Weteringen, de aanleg van de gemeentehaven en de veldijsbaan die ruim 70 jaar dienst heeft gedaan.

Verder werd in een schuur op de hoek van de Wilhelminastraat en de Lange Achterweg (nu Burgemeester van der Willigenstraat) een centrale werkplaats voor jeugdige werklozen opgericht om metaalbewerking te leren. Ook mensen uit omliggende plaatsen kwamen erheen. Later werd er voor hen busvervoer geregeld.

Roos had ook interesse in de geschiedenis van Lekkerkerk. In 1934 schreef hij onder de naam C.G.R. een artikel over de zalmvisserij van Lekkerkerk in de Lekkerkerkse Nieuwsbode. Hij was voorzitter van veel verenigingen en propagandist van de Vereniging Volksonderwijs en gaf daarvoor lezingen in het hele land.

In 1929 stelde hij zich beschikbaar voor de Tweede Kamer voor de Liberalen. Hij werd verkozen tot lid van het hoofdbestuur voor de Liberale Staatspartij De Vrijheidsbond. Voor die partij werd hij op 31 mei lid van het college van gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. Bij zijn afscheid als burgemeester van Lekkerkerk kreeg hij o.a. een grote staande klok aangeboden. Die klok heeft zijn vrouw na haar overlijden per testament overgemaakt aan de gemeente.

De naam van de voormalige Dijkstraat, in de volksmond Korte Stoep genoemd, werd in 1952 veranderd in Burgemeester Roosstraat. De provincie Zuid-Holland gebruikte zijn naam al voor het weggedeelte van de N210 tussen Schoonhoven en Krimpen aan den IJssel. Ook hiervoor had Roos zich sterk gemaakt, evenals voor de oeververbinding tussen Krimpen aan den IJssel en Capelle aan den IJssel om de Krimpenerwaard te ontsluiten. Hij heeft helaas het resultaat van de Algerabrug niet meer mee kunnen maken.