N.H. Kerk Willige Langerak

Locatie: Montignylaan 18, Schoonhoven

De eerste vermelding van een kerk in Willige Langerak dateert uit 1272. De kerk werd bestuurd vanuit het kapittel van Oudmunster te Utrecht. Deze voorganger van de huidige kerk is waarschijnlijk tijdens de Tachtigjarige Oorlog verwoest. De eerstesteenlegging van de nieuwe, drie geledingen tellende toren vond plaats in 1627. De kerk zelf dateert van omstreeks 1650.

In het Rampjaar 1672 werd de kerktoren en een groot aantal huizen afgebroken, omdat vanuit de vestingstad Schoonhoven een vrij schootsveld moest zijn naar het oosten. De kerk was nagenoeg verwoest en pas aan het begin van de 18e eeuw werd de kerk hersteld.

Het kerkje staat op een verhoogde plek welke lijkt op een rivierduin. Die was vroeger omgracht. Aan de noordkant is nog een restant van het grachtje aanwezig.

Oorlogsgraven

Het kerkhof naast het witte kerkje is nog steeds in gebruik. Hier ligt één Nederlands oorlogsgraf, dat van Arie Cornelis Hoogendoorn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest hij als dwangarbeider naar Duitsland waar hij een longontsteking opliep. Hij is 21 april 1945 op 21-jarige leeftijd overleden in het ziekenhuis van het Duitse Weidenau Sieg.

Op het kerkhof ligt ook een oorlogsgraf van het Gemenebest. Het betreft het graf van Private Clarence Ash, overleden op 25 september 1944, 25 jaar oud. Tijdens operatie Market Garden in september 1944 probeerden veel Britse Airbornes de Rijn over te steken om uit handen te blijven van de Duitsers. Zo ook Clarence Ash. Echter, hij verdronk tijdens deze oversteek. Zijn lichaam werd in november 1944 in de Lek bij Willige Langerak gevonden.

Mooi in zijn eenvoud

Deze éénbeukige kerk is van buiten eenvoudig, maar ook het interieur is dat. Vóór in de kerk hangt de preekstoel. Wat opvalt zijn de ornamenten daaraan: een zandloper en een doopbekken.

Tegen de zuidelijke muur staat een herenbank, gebruikt door de heren uit het burgerlijk bestuur. Boven de bank is een driehoekig paneel aangebracht met de tekst Gemeentebestuur van Willige Langerak en Zevender. Aan de andere kant staat de zogenaamde Montigny-bank. Leden van de familie De Montigny waren in het verleden ambachtsheren van Willige-Langerak.

Het kerkgebouw is in 1990 volledig gerestaureerd. De reden daarvoor was het verzakken van de fundering, dat scheuren in de muren veroorzaakte. Bij de restauratie zijn originele elementen zoals het doophek en de doopboog teruggebracht.

Achter in de kerk staat een orgel, afkomstig van de orgelbouwer L. Van Dam, 1886. Het front telt twee zijtorens en een breed middenveld. Op het lijstwerk boven het middenveld is een lier te zien. Het hele orgel, inclusief de ornamenten, zijn witgeschilderd.

In het verlengde van de kerkzaal is een consistoriekamer gebouwd.