Locatie: bij Weergang 1, Schoonhoven
In 1300 kreeg de stad Schoonhoven van Jan van Avesnes, Graaf van Holland en Henegouwen, het recht zich te omvesten. Dat wil zeggen dat de inwoners van Schoonhoven een muur om de stad mochten bouwen met poorten en torens en dat zij een gracht mochten graven. Al deze verdedigingswerken kwamen in de eerste helft van de 14e eeuw tot stand.
Aan de stadszijde bevonden zich rondbogen tegen de stadsmuur, met daarboven een geplaveide weergang. Deze was ongeveer 1,5 meter breed. De weergang was niet alleen bedoeld voor de schildwachten om er over te lopen, maar zorgde ook voor stabiliteit.
Tussen de stadsmuur en de gracht was nog een stuk grond van circa acht meter breed. De eerste vier voet (is 1,22 meter) mocht niet worden omgespit vanwege het in gevaar brengen van de stabiliteit van de muur. Langs de muur werden op enkele plaatsen druiven gekweekt. Ook werd de grond gebruikt om in tijd van vrede hop te verbouwen voor de plaatselijke brouwerijen.
Nadat het buskruit zijn intrede deed en men kanonnen ging gebruiken boden de muren onvoldoende bescherming aan de stad. Kort nadat de Spanjaarden uit de stad waren vertrokken werden aan de oost- en zuidkant van de stad aarden wallen aangelegd. De muren aan de noord- en westkant werd aangeaard. De weergang verdween hier dus onder de grond.
Van het stuk muur dat u hier ziet is alleen het onderste deel een stuk van de middeleeuwse stadsmuur. Het bovenste deel is een stuk tuinmuur uit de 19e eeuw. Het verschil is duidelijk te herkennen aan de gebruikte stenen. Het verloop van de muur richting de Lek en de plek van de muurtorens is met gekleurde stenen in de bestrating zichtbaar gemaakt.
